مراحل تولید نبات نهتنها فرآیندی جذاب، بلکه بخشی از یک سنت دیرینه در فرهنگ غذایی ایرانی است. نبات، حاصل تبلور کنترلشدهی شکر در شرایط خاص دما و زمان است که بسته به نوع شکر، افزودنیهای گیاهی و تکنولوژی تولید، به شکلهای مختلفی در میآید: چوبی، شاخهای، دانهای یا حتی قهوهای. چیزی که این فرآیند را متمایز میکند، جزئیات ظریف آن است: از نسبت دقیق آب و شکر گرفته تا زمان کریستالسازی، نوع دیگ پخت، روش خشکسازی و کیفیت نخ یا چوب نبات.
در مجموعهای مانند کارخانه شهر نبات که تمام مراحل تولید با دستگاههای بدون دخالت دست، سیستم پخت غیرمستقیم، کنترل حرارت و استفاده از مواد طبیعی انجام میشود، نهتنها کیفیت و بهداشت، بلکه طعم، رنگ و خواص گیاهی محصول هم حفظ میشود. اینجا نبات فقط یک شیرینکننده نیست، بلکه یک محصول گیاهی، با طبع گرم، بدون مواد شیمیایی و مناسب برای طب سنتی و مصرف روزمره است.
اگر قصد خرید عمده نبات اصل با تضمین اصالت و بازگشت وجه را دارید، میتوانید همین حالا با کارخانه تماس بگیرید: ۰۹۱۳۱۱۴۳۶۶۷
مواد مورد نیاز برای تولید نبات
نوع شکر
شکر پایهترین ماده در تولید نبات است. انتخاب نوع شکر (سفید تصفیهشده یا قهوهای نپالوده) تأثیر مستقیم در رنگ، طعم و خواص نهایی نبات دارد.
آب تصفیهشده
برای حلکردن شکر و ایجاد شربت پایه، باید از آب تصفیهشده بدون املاح سنگین استفاده شود تا کریستالسازی یکنواخت انجام شود.
افزودنیهای طبیعی مانند زعفران، گیاهان دارویی یا قهوه
افزودنیها نقش مهمی در رنگ، طعم و خواص درمانی نبات دارند. در نبات سیتی تنها از زعفران اصل و گیاهان خشکشده با روشهای سنتی استفاده میشود.
نخ نبات یا چوب نبات
نخ یا چوب بهعنوان بستر تشکیل بلور عمل میکند. باید از جنس مرغوب، بدون آلودگی و در اندازه استاندارد استفاده شود.
تجهیزات مورد استفاده برای تولید نبات (سنتی و صنعتی)
دیگهای پخت مستقیم و غیرمستقیم
در کارخانه نبات سیتی از دیگهای غیرمستقیم بخار استفاده میشود تا خواص مواد از بین نرود و طعم سوختگی ایجاد نشود.
میزهای کریستالیزهسازی
برای سردشدن و تشکیل بلور، شربت روی میزهای مخصوص کریستالیزهسازی ریخته میشود. در تولید صنعتی، این میزها تمام استیل، ضدزنگ و قابل کنترل حرارتی هستند.
ظروف شیشهای یا فلزی
برای انواع نبات چوبی یا دانهای، از ظروف مخصوص مقاوم به حرارت استفاده میشود.
دستگاههای خشککن
نبات بلور شده باید در محفظهای با دمای کنترلشده خشک شود. در روش صنعتی، از دستگاه خشککن با گردش هوا و تنظیم رطوبت استفاده میشود.

جدول ارزش غذایی و کالری انواع نبات
نوع نبات | کالری در ۱۰۰ گرم | خواص ویژه |
نبات سفید | ۳۹۰ کیلوکالری | فقط انرژیزا |
نبات زعفرانی | ۳۸۵ کیلوکالری | آرامشبخش، گرمکننده |
نبات گیاهی | ۳۸۰-۳۹۰ کیلوکالری | طبع گرم، خواص دارویی |
نبات قهوهای | ۳۷۵ کیلوکالری | طبع گرم، معدهدوست |
مراحل تولید نبات
مرحله اول: حلکردن شکر در آب
در این مرحله شکر با آب تصفیهشده ترکیب میشود تا یک شربت پایه با غلظت مناسب بهدست آید.
مرحله دوم: تغلیظ شربت نبات
شربت در دمای بالا پخته میشود تا به غلظت مطلوب برسد. در تولید صنعتی، دما بهصورت دقیق با بخار کنترل میشود.
مرحله سوم: تصفیه و خالصسازی
در این مرحله، شربت با استفاده از صافیهای صنعتی و طبیعی از ناخالصیها جدا میشود.
مرحله چهارم: افزودن طعمدهندهها
بسته به نوع نبات، زعفران، دارچین، گل محمدی یا قهوه به شربت اضافه میشود.
مرحله پنجم: کریستالیزاسیون (بلوری شدن)
شربت در ظرف مخصوص ریخته میشود و با قرار گرفتن نخ یا چوب در آن، فرآیند بلور شدن شروع میشود.
مرحله ششم: برداشت، خشککردن و بستهبندی
پس از تشکیل بلور، نبات خشک شده و در بستهبندی بهداشتی عرضه میشود.
تفاوت مراحل تولید نبات چوبی، شاخهای و تکنفره
چوبی: بلور روی چوب شکل میگیرد، مناسب پذیرایی
شاخهای: بلورها آزادانه در ظرف شکل میگیرند
تکنفره: بستهبندی شده و دوز مشخص، مناسب مصرف روزمره

تولید نبات قهوهای با شکر نپالوده چه تفاوتی دارد؟
در این روش بهجای شکر سفید، از شکر نپالوده یا شکر قهوهای طبیعی استفاده میشود. رنگ نبات قهوهای، حاصل باقیماندن مولاس (شیره طبیعی قند) است و نه افزودنی. این روش ارزش غذایی بالاتری دارد و در نبات سیتی با دستگاههای غیرمستقیم و بدون افزودنی شیمیایی تولید میشود.
آیا روشهای غیرمستقیم پخت نبات سالمتر هستند؟
بله. چون حرارت مستقیم باعث تغییر بافت، سوختگی و کاهش خواص مواد گیاهی میشود. در روش غیرمستقیم، از بخار استفاده شده و تمام مراحل با دقت کنترل میشود. کارخانه نبات سیتی از این روش برای تولید تمام نباتها استفاده میکند.
چگونه در تولید نبات صنعتی از هیدرو استفاده نمیشود؟
هیدرو، نوعی افزودنی صنعتی برای تسریع بلور است. اما در کارخانههایی مانند نبات سیتی که به سلامت محصول و رضایت مشتری اهمیت میدهند، از هیدرو استفاده نمیشود و بلورسازی بهصورت طبیعی انجام میشود، حتی اگر زمان بیشتری ببرد.
تولید نبات در خانه
تولید نبات در خانه ممکن است، اما نیاز به ابزار دقیق و زمان دارد. برای آموزش کامل مرحله به مرحله تولید خانگی نبات، پیشنهاد میکنیم مقاله آموزش تولید نبات خانگی را مطالعه کنید. در آن مقاله روش تهیه با شکر سفید، نخ پنبهای، اسانسها و ظروف مناسب توضیح داده شده است.

سوالات متداول
آیا نبات صنعتی بهتر است یا سنتی؟
اگر تولید صنعتی با دستگاههای پخت غیرمستقیم باشد، کیفیت آن حتی از سنتی هم بیشتر است.
نبات گیاهی برای چه بیماریهایی مفید است؟
در طب سنتی، برای سردی معده، نفخ، خستگی و تقویت عمومی بدن توصیه شده.
برای خرید عمده نبات اصل به کجا مراجعه کنم؟
تماس با نبات سیتی از طریق شماره ۰۹۱۳۱۱۴۳۶۶۷ — مشاوره و ارسال سریع به سراسر ایران.